ریشه نوسان در اقتصاد ایران چیست؟_دلچسب

به گزارش خبرنگار
اقتصادی
خبرگزاری موج

، یکی از ویژگی های ملموس اقتصاد ایران و بازارهای گوناگون کشورمان نظیر طلا و ارز، ماشین، مسکن و غیره در سال های تازه، وقوع نوسانات متعدد بوده است. در واقع، ما با یک روال صعودی نسبتا پایدار از قیمت ها، ناظر نوسانات دوره ای در این حوزه ها هستیم. موضوعی که تا حد بسیاری بر اسایش عمومی جامعه اثرگذاری منفی داشته و عدم قطعیت های قابل توجهی را به اقتصاد ایران تحمیل کرده است.

این معادله از چشم اندازی کلان یک سمّ مهلک برای اقتصاد کشورمان است و ناظران و تحلیلگران سال ها است که هشدار می دهند برای این حالت باید تدبیری اندیشیده شود. با این همه، یک سوال جای مطرح دارد و آن هم این است که براستی ریشه نوسانی بودن اقتصاد ایران چیست؟

احتمالا عده ای در جواب به این سوال بلافاصله بگویند که تحریم های خارجی عامل مهم این حالت است. این جواب تا حدی درست است اما همه حقیقت‌ها را پوشش نمی دهند و روایت نمی کند. بله تحریم های خارجی در سال های تازه تا حد بسیاری علیه ایران افزایش یافته اند و به نوبه خود نوسانات جدی را به اقتصاد ایران تحمیل کرده اند، با این حال، قسمت قابل توجهی از مشکلات اقتصادی ایران، ریشه داخلی دارند. نابسامانی های ساختاری و مدیریتی و این که تا این مدت در بین نخبگان اقتصادی کشورمان در رابطه گفتمان رشد و گسترش اقتصادی کشورمان یک اجماع ملموس شکل نگرفته، همه و همه در تشکیل نوسان های گوناگون برای اقتصاد ایران سهمی مهم و پررنگ دارند.

با این همه، محرک مهم نوسانی بودن اقتصاد ایران که در سال های قبل محسوس‌تر شده، شرطی شدن بالای این اقتصاد است. در واقع، اقتصاد ایران به موجودیتی تبدیل شده که به کوچکترین تحول در محیط سیاسی عکس العمل نشان می دهد. درست به همین علت است که عده ای از صاحب نظران به این مساله اشاره دارند که مساله مهم اقتصادِ ایران امروز، سیاست است! یعنی تا مولفه های سیاسی و اثرگذاری آن ها بر اقتصاد ایران مدیریت نشود و تلاش در بهبود این حالت نباشد، نمی توان انتظار تغییرات مثبتی را به سود کشورمان داشته باشیم.

نوسانی بودن اقتصاد ایران جدای از این که تا حد بسیاری اسایش را از مردم سلب می کند، در عین حال، اندوخته گذاری خارجی و یا اقبال به فعالیت های تولیدی را نیز از کشورمان فراری می دهد. این که سالیانه ناظر خروج میلیاردها دلار اندوخته از ایران هستیم، یکی از نمودهای منفی حاکمیت عدم قطعیت و نوسان در اقتصاد ایران است.

از این منظر، این چالش فقط یک مساله اقتصادی برای ایران نیست بلکه باید آن را تا حدی نیز یک نوشته امنیتی در نظر بگیریم. معادله ای که به نسبت ارزشش نیازمند دقت دولتمردان و کلیت جریان حکمرانی در کشورمان است.