به گزارش دلچسب
سالم‌خبر: رئیس گروه سلامت زنان فرهنگستان علوم پزشکی او گفت: نرخ باروری در ایران بیشتر از دو دهه است که زیر سطح جایگزینی قرار دارد و روال سالمندی جمعیت،آینده سرزمین را با چالش جدی روبه رو کرده است.
مرضیه وحید دستجردی در رابطه با بحران جمعیتی که بزرگترین مشکل در سرزمین است، او گفت: بزرگترین بحران جمعیتی سرزمین اکنون، افت جدی نرخ رشد جمعیت و قرار گرفتن نرخ باروری کلی زیر سطح جایگزینی است؛ نرخ باروری کلی در ایران نزدیک به ۲۵ سال است که کمتر از سطح جایگزینی قرار دارد؛ سطح جایگزینی به‌معنی تولد ۲.۱ فرزند به‌ازای هر زن در سن باروری است، در حالی‌که نرخ جاری باروری در سرزمین کمتر از ۱.۵ است.
او همین طور گفت: این حالت، آینده جمعیتی سرزمین را با چالش بزرگی روبه رو می‌کند و چالشی با گفتن سالمندی جمعیت، برآوردها مشخص می کند تا سال ۱۴۳۰، بیشتر از ۲۶ درصد جمعیت سرزمین را سالمندان راه اندازی خواهند داد و ایران به سالمندترین سرزمین منطقه تبدیل خواهد شد.
وحید دستجردی اذعان کرد: حرکت به‌سوی سالمندی، به معنی از دست رفتن قسمت مهمی از نیروی جوان، پویا و فعال سرزمین است که می‌تواند در حوزه‌های گوناگون، به‌اختصاصی اقتصاد، نقش‌آفرین باشد. این چنین، هزینه‌های ناشی از سالمندی از جمله مراقبت‌های بهداشتی و ناکارآمدی نظام‌های سنتی فراهم اجتماعی، بار سنگینی بر دوش دولت خواهد گذاشت.
او گفت: برای مقابله با این بحران، باید سیاست‌های مؤثری در جهت جوان‌سازی جمعیت و افزایش نرخ موالید اتخاذ شود. نوشته فرزندآوری یک قضیه چندوجهی است که جنبه‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بسیاری دارد و باید با نگاهی جامع به آن پرداخته شود.
رئیس گروه سلامت زنان فرهنگستان علوم پزشکی اصرار کرد: بهبود حالت اقتصادی و اراعه پشتیبانی‌های دولتی برای ازدواج و فرزندآوری، به‌اختصاصی برای اقشار کم‌درآمد، از اهمیت اختصاصی‌ای برخوردار است. قانون حمایتاز خانواده و جوانی جمعیت می‌تواند بستری برای اجرای این پشتیبانی‌ها فراهم کند، به‌شرط آنکه به‌طور کامل و مؤثر اجرا شود.
برتری‌بندی
مشوق‌های جمعیتی در قانون حمایتاز خانواده
وحید دستجردی اظهار داشت: در قانون حمایتاز خانواده و جوانی جمعیت، مشوق‌های مالی و اقتصادی قابل‌توجهی برای ازدواج و فرزندآوری در نظر گرفته شده است. با این حال، این چنین برای اثربخشی زیاد تر این مشوق‌ها، ملزوم است بازنگری و برتری‌بندی دقیق‌تری صورت گیرد.
وی نقل کرد: بر پایه این دیدگاه، باید بازدید شود که کدام یک از مواد قانونی بیشترین تأثیرگذاری و مقبولیت را در بین مردم دارند تا اجرای آنها در برتری قرار گیرد. این چنین، به‌روزرسانی و بهینه‌سازی این مواد می‌تواند اثربخشی سیاست‌های جمعیتی را افزایش دهد.
رئیس گروه سلامت زنان فرهنگستان علوم پزشکی در رابطه با یکی دیگر از محورهای مهم در مسیر افزایش جمعیت او گفت: تحکیم رویکرد فرهنگی در بین نسل جوان یکی از محورهای مهم در مسیر افزایش جمعیت است و این چنین ترویج قیمت‌های مرتبط با راه اندازی خانواده، ازدواج و فرزندآوری، نیازمند کار فرهنگی، نقش فرهنگ در تشکیل امید به آینده، مطمعن از کیفیت زندگی فرزندان و افت دغدغه‌های خانواده‌ها، از عوامل کلیدی در ترغیب جامعه به حساب می اید.
وحید دستجردی متذکر شد: مانع ها حاضر بر سر راه ازدواج و فرزندآوری نیز باید برداشته شود. تسهیل‌گری در قوانین مرتبط با ازدواج، تحصیل، اشتغال و فرزندآوری از جمله عمل های الزامی است. در همین جهت، قوانین جاری نظیر قانون کار نیز باید به طوری اصلاح شوند که هم‌زمان با حمایتاز اشتغال زنان و مردان، سازوکار حمایتاز خانواده را در بر بگیرند.
رئیس گروه سلامت زنان فرهنگستان علوم پزشکی به ازمایش ها موفق دیگر کشورها در عرصه فرزندآوری اشاره کرد و در ادامه او گفت: این ازمایش ها مشخص می کند که تدوین قوانین منعطف، پشتیبانی‌های اقتصادی موثر و بسترسازی فرهنگی، از ارکان مهم پیروزی در سیاست‌های افزایش جمعیت بوده‌اند. منفعت‌گیری از این ازمایش ها می‌تواند مسیر پیش‌روی سرزمین را هموارتر کند.
تدوین سیاست‌های جمعیتی مشابه با نیازهای گروه‌های گوناگون جامعه
وحید
دستجردی اظهار داشت: یکی از نشانه‌های جدی مشکلات در سیاست‌های جمعیتی سرزمین، افزایش تعداد زنان و مردان مجرد با تحصیلات عالی است. این قضیه مشخص می کند که قوانین مرتبط با تحصیل باید با نوشته ازدواج و فرزندآوری هماهنگ و منعطف باشند.
وی هشدار داد: تأخیر در ازدواج، به‌اختصاصی در بین زنان تحصیل‌کرده، می‌تواند به از دست رفتن سال‌های طلایی باروری منجر شود. به‌گفتن نمونه، امکان پذیر زنی با داشتن مدرک دکتری در سن چهل‌سالگی، حتی در صورت ازدواج، دیگر امکان فرزندآوری نداشته باشد. این حالت، لزوم بازنگری در سیاست‌های آموزشی و اجتماعی را با مقصد تسهیل ازدواج و فرزندآوری برجسته می‌کند.
از نظر دیگر، برای اثرگذاری واقعی سیاست‌های جمعیتی، باید تفاوت‌های فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی در بین اقشار، اقوام و مناطق گوناگون سرزمین به رسمیت شناخته شود. برنامه‌ریزی باید مشابه با نیازها و شرایط خاص هر گروه صورت گیرد.
رئیس گروه سلامت زنان فرهنگستان علوم پزشکی افزود: برای مثال، زنان شاغل نیازمند پشتیبانی‌های مشخصی از جمله مرخصی زایمان کافی و مراکز مراقبت از کودک می باشند. در تعداد بسیاری از کشورها، مرخصی فرزندپروری تا سن ۱۰ سالگی کودک نیز پیش‌بینی شده است. در روبه رو، برای زنان خانه‌دار نیز باید مشوق‌های مؤثری همانند گسترش بیمه زنان خانه‌دار در سطح ملی (و نه فقطً در مناطق روستایی یا عشایری) فراهم شود.
او همین طور گفت: در عرصه دانشجویان نیز باید به ازدواج در دوره تحصیل دقت اختصاصی‌ای داشت. تعداد بسیاری از ازدواج‌های موفق در همین دوره شکل می‌گیرد. به این علت، گسترش خوابگاه‌های متأهلی، اراعه وام ودیعه مسکن به دانشجویان متأهل و پشتیبانی‌های رفاهی می‌تواند نقش مهمی در ترویج ازدواج به‌موقع ایفا کند.
وحید دستجردی خاطر نشان کرد: در کل، سیاست‌گذاری در حوزه جمعیت باید متکی بر رویکردی جامع و گروه‌محور باشد؛ به‌طوری که نیازهای هر قشر و هر منطقه به‌صورت اختصاصی دیده شود و برنامه‌ریزی‌ها همراه با برتری‌بندی دقیق انجام گیرد./مهر
دسته بندی مطالب
