اوج کارکرد مغز انسان در چند سالگی است؟_دلچسب

امکان پذیر که شما با گذر زمان حس کنید که از دوران اوج زندگی خود فاصله گرفته‌اید. اما جای نگرانی نیست؛ چون یک پژوهش تازه مشخص می کند که احتمالا بهترین روزهای شما تا این مدت در انتظارتان باشد.

دانشمندان در سرزمین استرالیا می‌گویند که کارکرد کلی مغز در واقع بین ۵۵ تا ۶۰ سالگی به اوج خود می‌رسد. افراد در این محدوده سنی می‌توانند در بهترین حالت برای انجام کارهای پیچیده حل قضیه و ایفای نقش‌های رهبری ارشد در محیط کار قرار گیرند. نویسنده این پژوهش، پروفسور جیلز ژینیاک، استاد روانشناسی در دانشگاه وسترن استرالیا، اظهار داشت:

بعد از گذر از سنین جوانی، امکان پذیر که هراس از افزایش سن به سراغتان بیاید. اما تحقیقات ما دلیلی زیاد خوب برای امیدواری را نشان خواهند داد. برای تعداد بسیاری از ما، اوج کارکرد روانشناختی کلی در واقع بین ۵۵ تا ۶۰ سالگی است. احتمالا زمان آن رسیده که دیگر به میانسالی به چشم یک شمارش معکوس نگاه نکنیم و آن را به‌گفتن یک قله ببینیم.

مطالعات قبل حاکی از آن است که انسان‌ها در اواسط ۲۰ سالگی تا اغاز ۳۰ سالگی به اوج آمادگی بدنی می‌رسند؛ به همین علت ورزشکاران دوران حرفه‌ای نسبتاً کوتاهی دارند. اما در رابطه اوج توانمندیهای شناختی، حالت به این روشنی نیست.

در مرور تحقیقات قبل، تیم پژوهشی ۱۶ ویژگی مهم شناختی و مرتبط با شخصیت را شناسایی کرد که همه انها دارای «مسیرهای تحول سنی کاملاً مستندشده» می باشند. این ۱۶ ویژگی شامل استدلال اخلاقی، حافظه، شدت پردازش، دانش و هوش اضطراب بودند. آنها این چنین شامل ویژگی‌های معروف به «پنج عامل بزرگ» شخصیت یعنی برون‌گرایی، ارامش اضطراب، ماموریت‌شناسی، گشودگی به توانایی و توافق‌پذیری می‌شدند. پروفسور ژینیاک در مقاله‌ای در نشریه The Conversation توضیح داده است:

با استانداردسازی این مطالعات روی یک مقیاس مشترک، توانستیم قیاس‌های مستقیمی انجام دهیم و چگونگی تحول هر ویژگی را در طول عمر ترسیم کنیم.

به حرف های این محقق، وقتی که مسیرهای سنی هر ۱۶ بُعد را با هم ترکیب کردند؛ یک «الگوی شگفت‌انگیز» پدیدار شد.

کارکرد کلی ذهنی بین ۵۵ تا ۶۰ سالگی به اوج خود رسید و بعد از آن از نزدیک به ۶۵ سالگی اغاز به افت کرد. این افت بعد از ۷۵ سالگی بارزتر شد که مشخص می کند کم شدن کارکرد در سنین بالا، بعد از اغاز می‌تواند شتاب بگیرد.

چندین مورد از ویژگی‌های مورد اندازه‌گیری در سنین زیاد بالاتری به اوج می‌رسند، از جمله ماموریت‌شناسی (اوج در نزدیک به ۶۵ سالگی) و ارامش اضطراب (نزدیک به ۷۵ سالگی). ویژگی‌هایی که کمتر در رابطه آنها سخن بگویید شده، همانند استدلال اخلاقی نیز به نظر می‌رسد که در سنین بالاتر، نزدیک به ۷۰ سالگی و بعد از آن، به نقطه اوج می‌رسند.

اگرچه کارکرد کلی ذهنی بعد از ۷۵ سالگی کم شدن قابل احتیاط‌ای می‌کند، اما توانایی مقاومت در برابر سوگیری‌های شناختی، بین‌برهای ذهنی که امکان پذیر تبدیل تصمیمات غیرمنطقی شوند، می‌تواند تا اواخر دهه ۷۰ و حتی ۸۰ زندگی نیز به بهبود ادامه دهد.

این یافته‌ها که در نشریه Intelligence انتشار شده‌اند، می‌توانند علت متصدی بودن تعداد بسیاری از نقش‌های رهبری تجاری چالش‌برانگیز توسط افراد در دهه‌های پنجاه و شصت زندگی‌شان را توضیح دهند. بهترین افراد برای نقش‌های رهبری، قضاوت یا اجرایی با ریسک بالا، به گمان زیادً بین ۵۵ تا ۶۰ سال سن دارند و دور از انتظار است که کمتر از ۴۰ یا زیاد تر از ۶۵ سال داشته باشند.

با این وجود، افراد مسن‌تر بعد از دست دادن شغل، برای برگشت به بازار کار با سختی‌های بیشتری روبرو خواهد شد، احتمالا به این علت که کارفرمایان فکر می‌کنند آنها به زودی بازنشسته خواهند شد.

اگرچه تعداد بسیاری از مطالعات بر افت توانمندیهای شناختی سیال در اغاز بزرگسالی پافشاری دارند، یافته‌های ما مشخص می کند که با در نظر گرفتن ویژگی‌های انطباقی گسترده‌تر، حداکثر ظرفیت عملکردی انسان در میانسالی است. این نوشته تعداد بسیاری از پیش‌فکر‌های متداول درمورد سن و توانایی را به چالش می‌کشد و مشخص می کند که میانسالی امکان پذیر نقطه اوج واقعی آمادگی روانی برای نقش‌های پیچیده باشد.

به طور کلی، محققان بر تفاوت بین «هوش سیال» و «هوش متبلور» توافق دارند؛ مفاهیمی که در سال ۱۹۴۳ توسط روانشناس اهل بیرمنگام، ریموند کاتل، معارفه شدند. هوش سیال که به گفتن «قوت پردازش خام» توصیف می‌شود، توانایی پردازش سریع اطلاعات و حل قضیه است، در حالی که هوش متبلور از طریق ازمایش ها و یادگیری قبلی کسب می‌شود.

هوش سیال طبق معمولً در دهه بیست سالگی به اوج می‌رسد، در حالی که هوش متبلور با افزایش سن و کسب توانایی زیاد تر، افزایش اشکار می‌کند. پروفسور ژینیاک اظهار داشت:

هنگامی فراتر از قوت پردازش خام را در نظر می‌گیریم، عکس متغیری آشکار می‌شود. برسی‌ها باید به جای مفروضات مبتنی بر سن، بر توانمندیها و ویژگی‌های واقعی افراد متمرکز شوند.