قرآن با دست‌خط شریف منسوب به امام رضا(ع) به موزه ملی ملک منتقل شد_دلچسب

به گزارش

خبرگزاری موج

از
خراسان رضوی

، این قرآن کم‌نظیر که با دست‌خط شریف منسوب به امام رضا(ع) به شماره ۱۵۸۶ در موزه قرآن آستان قدس رضوی نگهداری می‌شد، با همکاری سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی و اجرای تشریفات حفاظتی و مراقبتی زیاد دقیق از مشهد به تهران منتقل شده و برای نخستین بار در پایتخت، در معرض دید عموم قرار گرفته است.  

پیشینه تاریخی تاثییر

بر پشت برگ الحاقی اغاز این نسخه، یادداشتی به قلم شکسته نستعلیق به چشم می‌خورد که سرگذشت قبل نسخه را شرح داده است. 

این متن مشخص می کند، این قرآن پیش از وقف، در منزل علامه سیدعلی نوری در نجف بوده و اندکی پیش از جمادی الثانی ۱۳۷۹ قمری (اغاز آذر ماه ۱۳۳۸) از سوی محمد مهران، تولیت زمان آستان قدس (۱۳۵۳_ ۱۲۷۷ شمسی)، برای وقف بر حرم امام رضا(ع)، خریداری شده است. 

بر پایه این یادداشت، مرحله های انتقال نسخه از نجف به مشهد به واسطه علامه عبدالحسین امینی (۱۲۸۱_۱۳۴۹ شمسی) صورت گرفته و انتقال نسخه به کتابخانه را آیت‌الله میلانی برعهده داشته است.

این چنین به تازگی، بخشی دیگر از این قرآن در بین «اوراق بازیافته» کتابخانه آستان قدس رضوی کشف شد که همراه با برگ‌هایی از یک قرآن دیگر، در یک جلد قرار گرفته است. 

سند انتساب آن به خط امام رضا(ع) نیز، رقمی بر پشت برگ نخست نسخه است که در آن، بعد از آیات پایانی سوره نور، چهار سطر، شامل سرسوره و آیات آغازین سوره فرقان، را تراشیده و رقم «علی بن موسی» را درج کرده‌اند.

مشخصات عمومی نسخه

قرآن ۱۵۸۶ و برگ‌های پراکنده آن، به رقم الحاقی امام رضا(ع)، مثالای ارزنده از یک قرآن منسوب به سده دوم هجری قمری است که در سده‌های سپس، تکمیل و بازآرایی شده است.

این تاثییر زیاد نفیس، دارای ۲۷ برگ ۱۶ سطری به خط کوفی است. ابعاد آن نیز ۲۴*  ۵/ ۱۶سانتی‌متر است که در بین قرآن‌های کوفی اولیه، قطعی متوسط، به حساب می اید.

در این قرآن به‌علت در دست نبودن اغاز و آخر نسخه، از تذهیب صفحات افتتاح و اختتام، اطلاعاتی وجود ندارد، اما نقوش و علائم تذهیب اکنون در دو گروه، قابل بازدید است.

 گروه اول، نقوش و علائم اولیه است که به گمان زیاد در زمان کتابت و تدوین نسخه درج شده و گروه دوم، نقوش افزوده متأخر است.

این چنین شواهد گواهی می‌دهد، این قرآن متعلق به مرکز قرآن‌نگاری فعالی بوده که شمار بسیاری از آثارش، به جا مانده است.

قرآن‌های منسوب به ائمه اطهار(ع)، ارزنده‌ترین قرآن‌های خطی حاضر در حرم مطهر رضوی به شمار می‌آید. این قرآن‌ها به قلم کوفی کتابت شده‌ و به استثنای چند فقره، مربوط به سده‌های دوم و سوم هجری می باشند و از منظر مطالعات قرآنی و نسخه‌شناسی، اهمیت بسیاری دارند.