جدال ایران‌ماشین و سایپا با وزارت صمت بر سر نوشته قیمت ماشین اوج گرفت_دلچسب

با گذشت ۳ ماه از سال تازه، شکیبایی شرکت‌های خودروساز داخلی برای تعیین قیمت ماشین به آخر رسیده است. ایران‌ماشین و سایپا رسماً خواست بازنگری در قیمت‌ها را به سازمان حمایتاز مصرف‌کنندگان و وزارت صمت اراعه کرده‌اند. دراین‌بین، ایران‌ماشین فراتر از خواست ساده حرکت می‌کند. معاون این شرکت دیروز خبرداد درصورتی‌که قیمت‌های تازه محصولات به‌زودی ابلاغ نشود، هیئت مدیره ایران‌ماشین خودش عمل به تعیین قیمت خواهد کرد.

ایران‌ماشین با ارسال نامه‌ای به سازمان بورس، خبر تعیین نرخ‌های تازه قیمت ماشین در سازمان حمایتاز مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان را اظهار کرده است. به حرف های این شرکت، سازمان حمایتنرخ تازه خودروها را به وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) ارسال کرده است اما وزارت صمت از ابلاغ نرخ‌های تازه خودداری می‌کند. بعد از ایران‌ماشین، سایپا نیز با ارسال نامه به نهادهای مسئول، خواهان بازدید مجدد قیمت‌ها شده است.

مطابق رویه‌ای که در سال‌های تازه ناظر آن بوده‌ایم، ایران‌ماشین و سایپا از تحویل سری تازه محصولات خود به بازار خودداری می‌کنند اما در سال‌های قبل ایران‌ماشین و سایپا این نوشته را تکذیب می‌کردند اما اکنون به توقف اراعه اذعان دارند. ایران‌ماشین در نامه ارسالی خود به سازمان بورس، اظهار کرده ادامه اراعه ماشین با نرخ جاری مقدور نیست؛ چون فروش ماشین با نرخ جاری جهت افزایش زیان انباشته این شرکت می‌شود.

از نظر دیگر، «حامد عاملی»، معاون وزیر صمت، از مخالفت این وزارت‌خانه با قیمت‌گذاری دستوری خبر داده است. به حرف های او، اصلاحات قیمت ماشین در خرداد ۱۴۰۴ محقق خواهد شد. تا این مدت اشکار نیست وزارت صمت دقیقاً چه برنامه‌ای برای تعیین قیمت خودروهای داخلی دارد.

شمشیر دولبه افزایش قیمت ماشین

آخرین تحول قیمت خودروهای داخلی به آذر ۱۴۰۲ بازمی‌گردد. از آن زمان تا بحال، خودروسازان تلاش کردند با افزایش برخی آپشن‌ها، قیمت خودروها را افزایش دهند؛ برای مثال اضافه شدن الزامات استاندارد ۸۵ گانه یا سیستم هشدار نبستن کمربند (SBR) قیمت خودروهای داخلی را افزایش داده است؛ به این علت آنها خواهان افزایش قیمت‌ها در شرایط جاری می باشند. اگر به بخشنامه‌های فروش تازه خودروسازان دقت کنید، فهمید می‌شوید خودروسازان موعد تحویل محصولات خود را به پاییز و زمستان ۱۴۰۴ موکول می‌کنند؛ چون امیدوارند نیمه اول ۱۴۰۴، قیمت‌ها افزایش یابد.

از نظر دیگر، در شرایطی خواست افزایش قیمت ماشین نقل شده که بازار ماشین با یکی از سنگین‌ترین رکودهای دوران روبه رو است. فاصله قیمت بازار آزاد و نرخ رسمی کارخانه به حداقل خود رسیده است. در این شرایط اگر قیمت خودروها در کارخانه افزایش یابد، قیمت‌ها در بازار تکان چندانی نمی‌خورند؛ چون خودروها مشتری ندارند؛ به این علت فرضیه خودروسازان فقط درصورتی به حقیقت می‌پیوندد که مشتریان برای خرید خودروها به بازار هجوم بیاورند.

در واقع خودروسازان فکر می‌کنند بعد از افزایش قیمت‌ها و اغاز مجدد فروش خودروها، مشتریان برای خرید خودروها صف می‌کشند. پیش‌بینی عکس العمل دقیق مصرف‌کنندگان به افزایش قیمت خودروهای داخلی ممکن نیست اما باتوجه‌به حالت بازار، دور از انتظار به نظر می‌رسد مشتریان برای خرید خودروهای جاری با قیمت بالاتر از زمان حال صف بکشند؛ به این علت افزایش قیمت ماشین در زمان جاری، نتیجه‌ای جز افت تقاضا و افزایش رکود ندارد؛ موضوعی که تبدیل تعدیل نیرو در شرکت‌های خودروسازی خواهد شد.

دوراهی دشوار وزارت صمت

اکنون دولت و وزارت صمت سر دوراهی سختی قرار گرفته‌اند؛ اگر قیمت‌ها افزایش اشکار نکند، خودروسازان اراعه را متوقف خواهند کرد و قیمت‌ها در بازار صعودی می‌شود این چنین امکان دارد بخشی از نیروهای خودروسازان در این بین تعدیل شوند. در نظر دیگر، افزایش قیمت‌ها به نابودی زیاد تر قوت خرید مصرف‌کنندگان منجر می‌شود. به نظر می‌رسد راه‌حل مناسب این حالت افزایش قیمت ماشین در کنار اراعه تسهیلات طویل مدت با سود مناسب برای خرید ماشین است تا بازار ماشین از رکود خارج شود و یقیناً تشکیل خودروسازان را نیز رونق بیابد.