باکتری‌های روده روی کیفیت خواب شما تأثیر می‌گذارند_دلچسب

مطالعه گسترده‌ای روی نزدیک به ۴۰۰ هزار نفر ربط مستقیمی بین باکتری‌های روده و بی‌خوابی اشکار کرده است. این پژوهش مشخص می کند که برخی میکروب‌ها خواب شما را بهبود خواهند داد، درحالی‌که برخی دیگر آن را مختل می‌کنند. در این تحقیق ۱۴ نوع باکتری به‌گفتن عامل افزایش ریسک بی‌خوابی و ۸ نوع به‌گفتن محافظ در برابر آن شناسایی شدند.

بر پایه گزارش MedicalXpress، پژوهشگران دانشگاه پزشکی نانجینگ چین با منفعت گیری از داده‌های ژنتیکی و میکروبیوم روده از سه پروژه جهانی همانند بیوبانک بریتانیا ربط بین باکتری‌های روده و خواب را بازدید کردند. وجه اختلاف این مطالعه، روش انجام آن می بود. پژوهشگران به‌جای یافتن همبستگی‌های ساده، از روشی قوی به نام اتفاقی‌سازی مندلی منفعت گیری کردند. این روش می‌تواند با دقتی همانند به یک کارآزمایی بالینی، علت بی‌خوابی ناشی از باکتری‌ها را اشکار کند.

تأثیر باکتری‌های روده بر کیفیت خواب

این مطالعه تصویری پیچیده از تعامل بین روده و خواب ما مشخص می کند. ۱۴ گروه باکتری به‌گفتن عامل افزایش‌دهنده ریسک بی‌خوابی شناسایی شدند. نیرومندترین تأثیر مخرب را گروه باکتری Clostridium innocuum دارند. داشتن توانایی ژنتیکی برای بسیاری این باکتری، با گمان بالاتر ابتلا به بی‌خوابی همراه می بود. دیگر باکتری‌هایی که به نظر می‌رسد در بی‌خوابی نقش دارند عبارت‌اند از:

• Prevotella 7
• Lachnoclostridium
• Parabacteroides
• Pseudoflavonifractor
• Anaerotruncus

خبر خوب این است که برخی باکتری‌ها می‌توانند شانس شما را برای یک خواب خوب افزایش دهند. این مطالعه ۸ گروه باکتری محافظ را شناسایی کرد که با اهمیت ترین آن‌ها عبارت‌اند از:

• Coprococcus1
• Lactococcus
• Odoribacter
• Ruminococcus torques

این ربط از طریق محور روده-مغز (Gut-Brain Axis) عمل می‌کند؛ این محور یک شبکه پیچیده از سیگنال‌های شیمیایی، عصبی و ایمنی بین دستگاه گوارش و سیستم عصبی مرکزی است.

برخی باکتری‌های محافظ، اسیدهای چرب زنجیره مختصر (همانند بوتیرات) تشکیل می‌کنند که بر سیگنال‌های مغزی و افت التهاب تأثیر مثبت دارند. برخی دیگر نیز تریپتوفان را به سروتونین (انتقال‌دهنده عصبی) متابولیزه می‌کنند که سپس به ملاتونین (هورمون تنظیم‌کننده چرخه خواب و بیداری) تبدیل می‌شود.

از نظر دیگر، خواب بی‌کیفیت می‌تواند علتاسترس و عکس العمل‌های التهابی در بدن شود. این حالت محیط روده را به سود رشد باکتری‌های زیان اور تحول می‌دهد و یک چرخه معیوب تشکیل می‌کند که در آن بی‌خوابی و میکروبیوم نامناسب یکدیگر را تشدید می‌کنند. یعنی این باکتری‌ها یک رابطه دوطرفه با بی‌خوابی دارند؛ هم بر آن تأثیر می‌گذارند و هم از آن تأثیر می‌پذیرند.

برای داشتن باکتری‌های سودمند چه بخوریم؟

اگرچه نمی‌توان با خوردن یک نوع غذا میکروب خاصی را مستقیماً به روده انتقال داد، اما می‌توان با تشکیل یک محیط مناسب، به رشد باکتری‌های سودمند پشتیبانی کرد. محققان می‌گویند برای تحکیم باکتری‌های سودمند Coprococcus و Odoribacter مصرف غذاهای گیاهی با فیبر بالا همانند غلات کامل، سبزیجات برگ‌دار، حبوبات، آجیل و پروتئین‌های حیوانی (در حد اعتدال) پیشنهاد می‌شود. این چنین از آنجایی که باکتری سودمند Lactococcus نوعی باکتری «گذرا» است و در روده باقی نمی‌ماند، مصرف منظم غذاهای تخمیری همانند ماست، کفیر، کیمچی و کلم‌ترش برای نگه داری جمعیت آن الزامی است.

یافته‌های این پژوهش در ژورنال General Psychiatry انتشار شده است.