واردات قاچاق با ارز ۴۲۰۰ تومانی، واردات مواد اولیه با ارز ۴۵ هزارتومانی

به نقل از خبرنگار
اقتصادی
خبرگزاری موج،

از سال ۱۳۹۷ و به‌جستوجو اعمال محدودیت‌های ارزی، مطابق مصوبه اولیه شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا، واردات لوازم خانگی ممنوع اظهار شد‌ و یکی از اهداف مهم در ممنوعیت واردات، حمایتاز تشکیل داخل و پشتیبانی به توانمند شدن صنعت لوازم خانگی اظهار شده می بود، اما به نظر می‌رسد با گذشت نزدیک به ۵ سال از ممنوعیت واردات رسمی لوازم خانگی، عمده نتیجه این ممنوعیت، جولان لوازم خانگی قاچاق، فیک و فاقدگارانتی در بازارها و فروشگاه‌های آنلاین بوده است. بسیاری کالای قاچاق در بازار لوازم خانگی از یک سو و استقبال مردم از خرید جنس خارجی از نظر دیگر، جهت شده بازار لوازم خانگی قاچاق مدام داغ و پرسود باشد. اما چرا بازار قاچاق لوازم خانگی پرسود و پرطرفدار شده است؟

به‌حرف های سعید قوی، معاون اداره کل مقابله و رصد جریان مالی ستاد مبارزه با قاچاق کالا «فرآورده‌ها و مشتقات نفتی» در صدر فهرست قاچاق خروجی قرار دارد؛ از نظر دیگر، «لوازم‌ خانگی» و «لوازم‌ یدکی ماشین» دو گروه کالایی عمده در قاچاق ورودی می باشند.

اختلاف نرخ ارز با اهمیت ترین علت قاچاق خروجی در ایران

معاون اداره کل مقابله و رصد جریان مالی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز جواب به این سوال که آیا اختلاف نرخ ارز می‌تواند علت محکمی برای حجم ۲۰ میلیارد دلاری قاچاق در ایران باشد یا خیر، گفت: در قاچاق معکوس یا خروجی، قضیه «اختلاف نرخ ارز»، وسوسه‌کننده‌ترین عامل در شکل‌گیری این نوع قاچاق است، اما در قاچاق ورودی مواردی از جمله «نظام تعرفه‌ای»، «ممنوعیت واردات بیشتر از ۲۰۰۰ قلم کالا»، «طویل‌بودن زمان قانونی واردات»، «نظام پیچیده مجوزها» و «تعدد سازمان‌های تصمیم‌گیرنده» از جمله مواردی می باشند که علتتشدید معضل قاچاق به داخل سرزمین می‌بشود.

 افرادی که به قاچاق لوازم خانگی مشغول می باشند، عملا یک چرخه قاچاق دوطرفه دارند؛ یعنی کالاهای ارزان از سرزمین صادر می‌بشود که بعضا پول آنها به سرزمین بازنگشته و ارز آنها به شکل واردات کالاهای قاچاق به سرزمین برمی‌گردد. در سال‌های تازه، تفاوت نرخ ارز در بازار سیاه و نرخ ارز رسمی است که سودآوری قاچاق را به‌شدت افزایش داده است.

تامین مالی قاچاق لوازم خانگی با ارز ۴۲۰۰ تومانی

دبیر انجمن تولیدکنندگان لوازم صوتی و تصویری در این‌باره او گفت: کالای ارزان همانند سوخت به‌راحتی از سرزمین قاچاق می‌بشود، به‌گفتن مثال، بنزین در ایران ۳‌هزار تومان و آن سوی آب‌ها، یک دلار است، یعنی فردی که این چنین کالایی را قاچاق می‌کند، بیشتر از ۱۰ برابر سود می‌برد. درمورد دارو هم این رویه وجود دارد، چراکه دارو در داخل سرزمین با قیمت پایین تشکیل شده و به آن یارانه تعلق می‌گیرد. درحقیقت فرد داخل سرزمین به ریال خرید می‌کند و آن طرف مرز دلار گیرش می‌آید و با دلار موردنظر کالای قاچاق خریداری و داخل سرزمین می‌کند؛ یعنی عملا ارزی که به کالای قاچاق تخصیص داده می‌بشود، ارز ۴‌ هزار و ۲۰۰ تومانی است.

محمدرضا شهیدی با اشاره به این که اکنون، تامین مالی قاچاق عملا در حال انجام است افزود:  تامین مالی ارز با قاچاق سوخت یا دارو و امثال این‌ها به خارج سرزمین انجام می‌بشود و با ارز حاصل از آن کالایی همانند لوازم خانگی که بین مردم پرطرفدار باشد، داخل می‌بشود، باتوجه به این که در این چرخه هیچ مالیات و عوارضی پرداخت نمی‌بشود، سود و صرفه اقتصادی آن به حدی زیاد است که لوازم خانگی را با هرقیمتی هم داخل سرزمین کنند بازهم برایشان منفعت دارد، اما از نظر دیگر تولیدکننده داخلی مواداولیه را با ارز ۴۰ تا ۵۰ هزار تومانی می‌خرد و چند ماه برای دریافت ارز در صف می‌ماند.

به‌حرف های وی، شرایط نابرابر فرد دیگر هم در قسمت تشکیل وجود دارد، ۳۰‌درصد قیمت محصولات همه‌شده‌ لوازم خانگی تشکیل داخل پرداخت‌هایی است که به دولت انجام می‌دهیم. یعنی ۹‌درصد مالیات قیمت‌افزوده، ۸‌درصد موارد گمرکی، مالیات بر سود و عوارض‌های گوناگون هم وجود دارد که به تولیدکنندگان تحمیل می‌بشود، در حالی که قاچاق هیچ‌کدام از این موارد را ندارد و تقریبا از همه چیز معاف است.

بی‌توجهی بانک مرکزی به گردش مالی حساب ریالی قاچاقچیان

 شهیدی درمورد پیگیری گردش مالی حساب‌های قاچاقچیان او گفت: مسئله مهم اینجاست که هنگامی حجم بسیاری از لوازم خانگی قاچاق داخل ایران می‌بشود و در بازار و فروشگاه‌های اینترنتی به فروش می‌رسد، حجم پولی بالایی داخل حساب افراد مشخصی شده و این پول در شبکه ریالی ایران ثبت می‌بشود که امکان پیگیری آن به‌راحتی برای بانک مرکزی وجود دارد، اما متاسفانه بانک مرکزی به این نوشته توجهی ندارد.

او همین طور گفت: سازمان مالیاتی حساب صنعتگر و تاجران قانونی را موردبررسی قرار می‌دهد و از آنها مالیات دریافت می‌کند؛ درنتیجه می‌توانند حساب‌هایی که گردش‌های میلیاردی دارند را مورد رصد قرار دهند و آنها را جستوجو کنند. یکی از راه‌های زیاد موثر، بازدید حساب همین افراد است که می‌توانند قاچاقچیان را شناسایی کنند. از نظر دیگر، می‌توانند مرزها و مبادی غیر‌رسمی و راه حلهای غیر‌قانونی را شناسایی کنند. این چنین مرزهایی که توسط سودجویان دور زده می‌بشود را می‌توانند برسی کنند. دولت می‌تواند واردات غیر‌قانونی را با راه حلهای گوناگون شناسایی کند و همه این موارد قابل کنترل می باشند. عمدتا راه مناسب برای شناسایی قاچاق همان کنترل حساب‌های بانکی است که انگار از سوی بانک مرکزی جدی گرفته نمی‌بشود.